De derde soort reuzenpenisplant (Amorphophallus gigas) staat nu in bloei in de Hortus botanicus van Leiden. Het is de eerste keer dat deze speciale soort in Nederland in bloei te zien is. Niet één, maar twee exemplaren staan op dit moment tegelijkertijd in de knop.
Alle drie soorten in Hortus in bloei geweest
In 2021 bloeide al de zeldzame Amorphophallus decus-silvae in Leiden, in de zomer van 2022 gevolgd door twee exemplaren van Amorphophallus titanum. Nu gaat het dus om twee exemplaren van Amorphophallus gigas. Hiermee zijn alle drie de Reuzenamorphophallussoorten die ter wereld voorkomen in de Leidse hortus in bloei geweest.
Hoogste plant van het geslacht
Door de lange steel van de Amorphophallus gigas is dit de hoogste penisplant van het geslacht. Deze bestaat uit een bloeikolf, met daaromheen een schutblad. Onderaan de bloeikolf bevinden zich mannelijke en vrouwelijke bloemen. Tijdens de bloei gaat het schutblad open en komen de vrouwelijke bloempjes in bloei.
Geur van rottend vlees
De eerste dag verspreidt de kelk een geur van rottend vlees om zo vliegen aan te trekken. Daarna bloeit hij nog een dag zonder geur. Na 24 uur gaan de vrouwelijke bloempjes dicht en beginnen de mannelijke bloemen te bloeien. Deze bloeien geurloos en zijn bedekt met stuifmeel.
De stank verdwijnt en de vliegen verlaten de kelk, maar niet zonder eerste langs de mannelijke bloemen te vliegen en bedekt te raken met stuifmeel. Nog 24 uur later is de plant uitgebloeid en stort de bloeiwijze weer in.
Derde achtereenvolgende jaar
De penetrante geur die met de bloei gepaard gaat, weerhoudt bezoekers overigens niet om op bezoek te gaan bij de plant. De meeste mensen vinden het leuk om eens mee te maken. Zeker voor degenen die de twee voorgaande jaren de plant in bloei hebben gezien is het leuk om voor het derde achtereenvolgende jaar ook de derde soort van reuzenpenisplant in bloei te zien staan.
Verzorging met toewijding
Dat deze plantensoorten, waarvan altijd gezegd wordt dat de bloei zo zeldzaam is, nu toch zo kort op elkaar in bloei komen is mede te danken aan de hulp van vrijwilliger Rudmer Postma, die de Amorphophalluscollectie van de Hortus met enorm veel toewijding verzorgt. Hij geeft advies over voor de juiste grond, het verpotten en het bemesten. Dat bevordert de gezondheid en ontwikkeling van de planten.
Daarnaast is het een kwestie van toeval dat deze soort nu in bloei komt. De plant die nu bloeit is later in de collectie van de Leidse Hortus botanicus gekomen en is daardoor niet beïnvloed door de verbouwing van de Tropische Kassen in 2013, die destijds voor een ‘reset’ van de groeicyclus van Amorphophallus titanum zorgde.
Natuurlijke leefgebied zwaar onder druk
Oorspronkelijk komt de reuzenpenisplant uit de regenwouden van West-Sumatra. De plant wordt bedreigd, omdat het natuurlijke leefgebied zwaar onder druk staat. Als de reuzenpenisplant ooit uitsterft in het wild, kan hij binnen korte tijd weer terug zijn in de natuur.
